NARM – nowoczesne podejście do samoregulacji i traumy

NARM, czyli NeuroAffective Relational Model, może być odpowiedzią, której szukasz, jeśli zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego niektóre wzorce zachowań i reakcji emocjonalnych tak trudno zmienić. To ciekawe podejście terapeutyczne łączy pracę z ciałem i psychiką, koncentrując się na tym, co dzieje się „tu i teraz”.

Czym właściwie jest NARM?

NARM to model terapeutyczny stworzony przez dr Laurence’a Hellera, który wprowadza świeże spojrzenie na samoregulację w praktyce klinicznej. W przeciwieństwie do wielu tradycyjnych podejść, NARM nie skupia się na powrocie do traumatycznych przeżyć z przeszłości, lecz na rozpoznawaniu i wzmacnianiu tych części nas, które funkcjonują prawidłowo.

Model ten służy do leczenia traumy relacyjnej i przywiązania poprzez pracę z nieświadomymi wzorcami zerwania więzi, które kształtują naszą tożsamość, emocje, fizjologię i zachowania. Co ciekawe, NARM łączy elementy różnych podejść – od psychodynamicznego po orientalne koncepcje tożsamości.

Więź – nasze największe pragnienie i lęk

W centrum modelu NARM znajduje się koncepcja więzi. Nasza zdolność do tworzenia zdrowych relacji z innymi i samym sobą stanowi fundament dobrostanu psychicznego. Kiedy doświadczamy zaburzeń więzi we wczesnym dzieciństwie, tworzymy style przetrwania, które mogą nam utrudniać życie w dorosłości.

NARM pracuje jednocześnie na poziomie psychologicznym i fizjologicznym, rozpoznając, że trauma rozwojowa wpływa zarówno na naszą tożsamość, jak i na zdolność do regulacji emocjonalnej.

Pięć kluczowych potrzeb rozwojowych według NARM

Model NARM wyróżnia pięć fundamentalnych potrzeb, których zaspokojenie jest niezbędne dla zdrowej samoregulacji:

• Kontakt – zdolność bycia w połączeniu z własnym ciałem, emocjami i z innymi ludźmi.
• Dostrojenie – umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb i czerpania z tego, co oferuje życie.
• Zaufanie – naturalne zaufanie do siebie i innych, pozwalające na zdrową współzależność.
• Autonomia – zdolność do ustanawiania granic i wyrażania swojego zdania bez poczucia winy czy strachu.
• Miłość-Seksualność – integracja otwartego serca z witalną seksualnością.

Gdy te potrzeby są zaspokojone, czujemy się bezpiecznie i pozostajemy w przepływie – zarówno z sobą, jak i z innymi. Kiedy jednak doświadczamy ich deficytu, tworzymy style przetrwania, które choć początkowo adaptacyjne, z czasem stają się przeszkodą w życiu.

Nowe spojrzenie na terapię

NARM różni się od tradycyjnej psychoterapii koncentracją na zasobach, a nie na patologii. Zamiast drążyć w przeszłości i analizować, „dlaczego jestem taki”, model ten pyta: „jak mój styl przetrwania utrudnia mi doświadczanie teraźniejszości?”

Ta zmiana perspektywy jest kluczowa. Rozumienie przeszłości może być pomocne, ale prawdziwą zmianę przynosi rozpoznanie, jak dawne wzorce wpływają na obecne doświadczenia i relacje.

Metaproces – uważność w działaniu

W sercu podejścia NARM leży metaproces oparty na uważności (mindfulness). Składa się on z dwóch elementów:

• uważności somatycznej (świadomości ciała)
• świadomości zasad organizujących nasze style przetrwania

Proces terapeutyczny zachęca klienta do fundamentalnego pytania: „Jakie wzorce powstrzymują mnie przed byciem obecnym dla siebie i innych w tym momencie?”

Eksploracja tego pytania odbywa się na poziomie poznawczym, emocjonalnym, fizjologicznym oraz odczuć cielesnych (felt sense). NARM wykorzystuje techniki oparte na zasobach, które pracują z subtelnymi zmianami w układzie nerwowym, co znacząco zwiększa efektywność terapii.

Dlaczego warto zainteresować się NARM?

Tradycyjne podejścia terapeutyczne często koncentrują się na deficytach i bólu, ucząc klienta skupiać się właśnie na tych aspektach. NARM proponuje inną drogę – wzmacnianie kontaktu z sobą i innymi w teraźniejszości, co naturalnie prowadzi do skuteczniejszej samoregulacji.

Praca z układem nerwowym jest ważna dla przerwania tendencji mózgu do przewidywania przyszłości na podstawie przeszłych doświadczeń. To właśnie prawdziwy kontakt z własnym ciałem i innymi ludźmi przywraca uzdrawiającą regulację.

Podsumowanie

NARM oferuje świeże spojrzenie na terapię traumy rozwojowej, łącząc pracę z ciałem i psychiką w spójny model. Zamiast koncentrować się na przeszłości, kieruje uwagę na teraźniejszość i wzmacnia zasoby klienta.

W Kopalni Pozytywnej Zmiany możesz skorzystać z terapii NARM pod okiem certyfikowanej praktyczki, Marianny Frączek. Jeśli zmagasz się z trudnościami w relacjach lub regulacji emocjonalnej, podejście NARM może okazać się wartościowym wsparciem na drodze do głębszego kontaktu ze sobą i innymi.