Psychoonkolog – kto to jest i kiedy warto skorzystać z jego pomocy?
Czym zajmuje się psychoonkolog?
Psychoonkolog to najczęściej psycholog, który ukończył studia w zakresie psychoonkologii – interdyscyplinarnej dziedziny nauki zajmującej się psychologicznymi aspektami chorób nowotworowych. Psychoonkologia jako dziedzina powstała w 1984 roku wraz z utworzeniem Międzynarodowego Towarzystwa Psychoonkologicznego (w Polsce podobne stowarzyszenie działa od 1992 roku).
Psychoonkolodzy pracują w szpitalach i poradniach, pomagając pacjentom onkologicznym i ich rodzinom w procesie radzenia sobie z chorobą nowotworową. Zajmują się również profilaktyką przeciwnowotworową oraz edukacją personelu medycznego w zakresie prawidłowej komunikacji z pacjentami onkologicznymi.
Halina Dendek – Psychoonkolog Gliwice
Jestem psychologiem i psychoonkologiem z 14-letnim doświadczeniem, specjalizującym się we wsparciu osób chorych nowotworowo i ich bliskich. Pracuję w nurcie integratywnym, wykorzystując metody terapii krótkoterminowej, ericksonowskiej, egzystencjalnej i poznawczo-behawioralnej. Pomagam osobom zmagającym się z depresją, lękiem, utratą poczucia sensu życia oraz osobom w kryzysie psychicznym, doświadczającym poczucia osamotnienia, krzywdy lub nadużycia.
Kiedy warto zgłosić się do psychoonkologa?
Wskazaniem do konsultacji psychoonkologicznej są:
- Okres po otrzymaniu diagnozy nowotworu – pomoc w zaakceptowaniu choroby i oswojeniu się z nią
- Czas trwania obciążającego leczenia – wsparcie w odnalezieniu motywacji do zaangażowania w proces zdrowienia
- Nawrót choroby – pomoc w ponownym wypracowaniu metod radzenia sobie z trudnościami
- Okres remisji – wsparcie w odnalezieniu się w życiu bez objawów choroby
- Czas przed operacją – pomoc w radzeniu sobie ze stresem przedoperacyjnym
- Pojawienie się apatii, marazmu lub zwątpienia związanego z chorobą nowotworową
O co pyta psychoonkolog?
Podczas pierwszej konsultacji psychoonkolog przeprowadza szczegółowy wywiad z pacjentem. Pytania dotyczą głównie:
- Największych trudności związanych z chorobą nowotworową
- Obaw i lęków pacjenta
- Sposobów radzenia sobie z trudnymi emocjami
- Sytuacji rodzinnej i społecznej chorego
Na podstawie wywiadu specjalista może zaproponować odpowiednie metody wsparcia i techniki radzenia sobie ze stresem oraz trudnymi emocjami.
Jakie są zadania psychoonkologa?
Główne zadania psychoonkologa to:
- Udzielanie pomocy psychologicznej pacjentom onkologicznym – łagodzenie bólu psychicznego, przedstawianie obiektywnego obrazu choroby, pomoc w jej zaakceptowaniu i wypracowaniu strategii radzenia sobie
- Wspieranie rodzin pacjentów – pomoc w pozytywnej komunikacji z chorym oraz wsparcie psychologiczne dla bliskich
- Prowadzenie psychoterapii indywidualnej lub rodzinnej
- Rozpoznawanie objawów depresji i kierowanie pacjenta do odpowiednich specjalistów
- Edukacja personelu medycznego – pomoc w wypracowaniu właściwego modelu komunikacji z pacjentem onkologicznym
- Działania w obszarze profilaktyki przeciwnowotworowej – zwiększanie społecznej świadomości na temat chorób nowotworowych
Konsultacja psychoonkologiczna trwa zwykle około 50 minut, a najlepsze efekty przynosi terapia składająca się z 10-12 regularnych spotkań jednak czas trwania leczenia zawsze dostosowany jest do indywidualnych potrzeb pacjenta.